Karta Praw Osób w Kryzysie Bezdomności

Treść

(opracowana wg rekomendacji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 19 listopada 2025 r. nr PS-NKPS.9421.3.309.2025.EZ, na podstawie zapisów ustawy z dnia 12 marca 2024 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2025 r. poz. 1214 ze zm.))

1. Prawo do poszanowania godności i szacunku

Każda osoba w kryzysie bezdomności ma prawo do:

• traktowania z godnością, empatią i poszanowaniem podmiotowości,
• wolności od przemocy, obraźliwych komentarzy, dyskryminacji i jakiegokolwiek poniżającego traktowania,
• wsparcia udzielanego w sposób nieosądzający i zgodny z zasadami etyki.

2. Prawo do bezpieczeństwa i ochrony życia

Osoba w kryzysie bezdomności ma prawo do:

• natychmiastowej pomocy w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, w tym w czasie niskich temperatur,
• kierowania do miejsc schronienia, w których zapewnione są podstawowe warunki bytowe i bezpieczeństwo,
• interwencji odpowiednich służb publicznych (policja, straż miejska, służby medyczne).

3. Prawo do informacji

Każda osoba ma prawo do uzyskania jasnych i zrozumiałych informacji na temat:

• dostępnych miejsc noclegowych (schroniska, noclegownie, ogrzewalnie),
• jadłodajni, punktów wydawania żywności, odzieży i podstawowych artykułów higienicznych,
• możliwej pomocy medycznej, prawnej, psychologicznej i finansowej,
• procedur, zasad oraz możliwości uzyskania świadczeń z pomocy społecznej.

Informacje te powinny być udzielane w sposób niezwłoczny i kompletny przez wszystkie służby działające na terenie gminy.

Aby uzyskać informacje odnośnie jadłodajni, schronisk i noclegowni w powiecie wrocławskim, kliknij w poniższą grafikę:

4. Prawo do podstawowych usług socjalnych

Osoba w kryzysie bezdomności ma prawo do:

• dostępu do schronienia oraz podstawowych potrzeb życiowych: jedzenia, napojów, odzieży, ogrzania, higieny,
• pomocy w uzyskaniu dokumentów tożsamości, świadczeń, leczenia i wsparcia specjalistycznego,
• pomocy streetworkerów, organizacji pozarządowych oraz ośrodków pomocy społecznej.

5. Prawo do ochrony zdrowia

Każda osoba ma prawo do:

• uzyskania niezbędnej pomocy medycznej,
• informacji o miejscach, w których udzielana jest pomoc lekarska i psychiatryczna,
• działań interwencyjnych w przypadku stanu zagrożenia życia lub zdrowia.

6. Prawo do prywatności

Osoba w kryzysie bezdomności ma prawo do:

• ochrony danych osobowych,
• poufności informacji przekazywanych pracownikom służb społecznych,
• poszanowania jej decyzji, w tym w zakresie zgody na udzielenie pomocy.

7. Prawo do wysłuchania i współdecydowania

Każda osoba ma prawo do:

• przedstawienia swojego stanowiska, potrzeb oraz oczekiwań wobec formy pomocy,
• udziału w ustalaniu indywidualnego planu wsparcia,
• zadawania pytań i uzyskiwania odpowiedzi dotyczących swojej sytuacji.

8. Prawo do zgłoszenia naruszeń

Osoba ma prawo zgłosić wszelkie nieprawidłowości dotyczące:

• sposobu udzielenia pomocy,
• naruszeń godności lub praw człowieka,
• odmowy udzielenia informacji lub nieuzasadnionej odmowy pomocy,
• do właściwych instytucji, w tym ośrodków pomocy społecznej, gminy, policji lub organizacji pozarządowych.

Klauzula końcowa

Karta praw osób w kryzysie bezdomności stanowi dokument informacyjny, którego celem jest:

• poprawa standardów pracy instytucji publicznych i organizacji pozarządowych,
• ujednolicenie zasad traktowania osób doświadczających bezdomności,
• zapewnienie wsparcia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym ustawą o pomocy społecznej oraz wytycznymi zawartymi w piśmie Wojewody Dolnośląskiego.